Overheid treuzelt met invoeren transparante software

Nederland in achterhoede van Europa

Den Haag, 13 september 2005. Vandaag kreeg Tweede Kamer EZ-commissievoorzitter Dhr. Pieter Hofstra (VVD) uit handen van de Internet Society Nederland een petitie aangeboden namens 500 vertegenwoordigers van organisaties en individuen die zich zorgen maken om de politieke en economische consequenties van een treuzelende overheid. Inzet is een unaniem aangenomen motie uit 2002 - de zogenaamde motie Vendrik - waarin gevraagd wordt open standaarden te verplichten. De overheid loopt behoorlijk achter met het halen van deze doelstellingen en het lijkt bij vrijblijvend
experimenteren te blijven. Op het gebied van transparante, open source software is al helemaal geen voortgang.

Van vijf grote politieke partijen waren specialisten aanwezig om de petitie in ontvangst te nemen. Petitionaris Wouter Tebbens: "Het feit dat ze bijna allemaal zijn gekomen en we uitgebreid met ze hebben gesproken zie ik als het bewijs dat een groot gedeelte van de Kamerleden het probleem onderkent. Maar de motie Vendrik is al drie jaar oud en er is nog niets concreets gebeurd!." Aanwezig waren: Martijn van Dam (PvdA), Szolt Zabo (VVD), Arda Gerkens (SP), Paul Jungbluth (GroenLinks) en Bert Bakker (D66).

De vele programma's die de overheid gefinancierd door de belastingbetaler- gebruikt zijn gesloten en daardoor niet controleerbaar op bijvoorbeeld door virussen geïnstalleerde
'achterdeuren' waardoor informatie naar kwaadwillenden kan lekken. We weten niet exact wat er 'onder de motorkap' in de computers van de bureaucratie functioneert, de leverancier zelf vaak ook niet. "Wij hebben als maatschappij een situatie gecreeërd die scenario's zoals in de film 'The Net' griezelig dichtbij brengt," aldus Wouter Tebbens, voorzitter van de werkgroep Vrije Software bij de Internet Society Nederland.

Wanneer de overheid (de bestandsformaten van) die applicaties gebruikt in haar processen en communicatie met buitenstaanden, leidt het niet navolgen van de motie Vendrik volgens de vereniging tot marktsturing en gedwongen winkelnering. Denk bijvoorbeeld aan de belastingaangifte die tot voor kort alleen maar met een windows-
computer kon en waardoor gebruikers van andere besturingssystemen werden geweerd. "Niet gebruiken van open standaarden werkt monopolisme en kartelvorming in de hand," aldus Wouter Tebbens. "Daardoor helpt de overheid in feite bedrijven om concurrerende
softwareproducenten uit de markt te drukken."

Niet alleen de transparantie van de overheid en de waarborging van veiligheid met betrekking tot datatransport denk alleen al aan de vele persoonsgegevens die in systemen van overheidsinstanties (zoals ook patiëntengegevens in ziekenhuizen) ligt opgeslagen- is in het geding. Gesloten software gebruiken betekent ook de belemmering van innovatie. Gesloten software mag alleen onder licentie worden
gebruikt. Dit betekent dat alleen de bedrijven die 'eigenaar' zijn van de software, producten verder kunnen ontwikkelen.

Al met al een zeer ernstige situatie, die door de Nederlandse overheid echter schromelijk onderschat wordt. "Nederland loopt inmiddels in alle opzichten achter op andere landen in Europa. Met deze petitie willen we de schijnwerpers richten op de laksheid van onze regering en hen tot actie aanzetten", aldus de petitionaris.

------------------------- Einde Bericht ------------------------

Noot voor de redactie:

Meer dan 500 ondertekenaars uit verschillende hoeken van de ICT-sector daarbuiten steunen de petitie. Zoals uit diverse maatschappelijke organisaties als Nederland Kennisland, Milieudefensie, Waag Society, LLiNK DeNieuwe Omroep, Vereniging Open
Domein en Stichting Vrijschrift, en ondernemingen zoals bijvoorbeeld SUN, LogicaCMG, Novell en Twijnstra Gudde. De hele lijst ondertekenaars is na te lezen op http://opensource.petities.nl

Het gebruik van open, vrije software en van formaten die niet het eigendom zijn van een bepaalde partij is erg belangrijk om een aantal redenen die in de petitie worden genoemd:

Politiek. Het handelen van het openbaar bestuur moet transparant blijven, het automatiseren van processen moet niet betekenen dat ze daardoor in de zwarte doos van een computerbedrijf belanden;
Economisch. Het gebruiken van gesloten software en formaten leidt zichtbaar tot het stagneren van innovatie binnen de Nederlandse overheid en daarbuiten.
Sociaal. De burger mag niet verplicht worden bepaalde software of zelfs hardware te kopen om bijvoorbeeld onderwijs te genieten of informatie te raadplegen.

Over Internet Society Nederland

Internet Society is een onafhankelijke vereniging van internetprofessionals met duizenden leden in honderdzeventig landen. Ook in Nederland is een onderdeel van deze organisatie actief: Internet Society Nederland (ISOC.nl), dat zich gesteund weet door
enkele honderden leden en een brede doorsnee van bedrijfsleven, consumentenorganisaties, en publieke en ideële instellingen. De belangrijkste doelstelling van ISOC.nl is een open en betrouwbaar internet. Deze doelstelling realiseert zij onder andere door middel van projecten, onderzoeken, debatten en evenementen die bijdragen aan een alomtegenwoordig en duurzaam in de maatschappij ingebed internet. Ook levert ISOC.nl gevraagd en ongevraagd haar visie.

Ter informatie, niet voor publicatie:

Foto's van de overhandiging staan ter download op http://isoc.nl/floss/petitie/fotos/
Gebruik onder vermelding van http://www.MichaelBroekmeulen.nl
Meer materiaal op te vragen bij de fotograaf.

Voor meer informatie over de petitie:
Wouter Tebbens, voorzitter ISOC werkgroep Vrije en Open Source software
Tel: +31 (0)6 22500981 http://isoc.nl/floss
w.tebbens@isoc.staff.nl

Voor meer informatie over Internet Society Nederland:
Michiel Leenaars, directeur Internet Society Nederland
Tel: +31 (0)6 27 050947
michiel@staff.isoc.nl

ReindeR Rustema, Bestuurslid Internet Society Nederland
Tel: +31 (0)6 212 247 75
r.rustema@board.isoc.nl