ISOC.nl betreurt verlies Netherlandse stem OOXML

Op 16 augustus 2007 vond de definitieve vergadering plaats van de NEN NC 381034 "Behandeling en uitwisseling van tekst", de Nederlandse schaduwcommissie van ISO/JTC 1 SC 34 rondom de behandeling van OOXML (DIS 29500). De bijeenkomst resulteerde in een onthouding van stemmen zonder commentaar ("abstain without comments") waarmee Nederland zich buiten de rest van het DIS 29500 proces plaatst.

Sinds de start van DIS 29500 heeft de Nederlandse commissie maandenlang hard gewerkt om op een constructieve en positieve manier de technische en juridische zorgen vanuit de commissie weg te nemen. De comissie verdient complimenten voor de manier waarop zij professioneel en correct afstand hield van de internationale turbulentie rondom deze specifieke standaard, en werkte aan een gezamenlijk resultaat dat het ISO proces waardig was.

Het resultaat van dit intensieve proces was dat gedurende de laatste vergadering over het onderwerp in Delft op 16 augustus 2007 - waar de stem zou worden bepaald - na een afwijzing door een meerderheid van een voorstel voor een "Approval with comments" een tweede voorstel voor een zogenaamde conditionele goedkeuring (ofwel: een Nee-stem die automatisch tot een Ja-stem zou worden als er zou worden voldaan aan een set van op dat moment unaniem redelijk bevonden commentaren om de volgende fase van het proces verwerkt zouden zijn) bijna unanieme steun kreeg - van iedereen behalve van de Nederlandse ondersteuningsorganisatie van Microsoft. Die enkele, geisoleerde positie stond in de weg van consensus waardoor de Nederlandse stem automatisch "Abstain" werd.

Vanuit het oogpunt van internationale standardisatie-processen vindt Internet Society Nederland dat een organisatie die een standaard heeft ingediend niet actief op deze manier het lokale beslisproces moet beinvloeden. Er zijn geen technische redenen aangegeven en daarom kan de persistente blokkade van deze stemming als een tactisch en voorafbepaald standpunt worden beschouwd- het best gekaracteriseerd door het feit dat Microsoft-medewerkers vlak voor de vergadering journalisten al hadden verteld dat Nederland zich van stemming zou onthouden. Een vooraf opgesteld persbericht door Microsoft dat eveneens op 16 augustus 2007 is uitgestuurd heeft het ook over een Nederlandse onthouding van stemmen, maar heeft ten onrechte niet meegenomen dat de feitelijke uitkomst van de vergadering een tweede verrassing herbergde - en dat is dat de technische commentaren en problemen die unilateraal door de commissie overeen waren gekomen niet ter beschikking zullen worden gesteld aan ISO.

Die verrassende uitkomst was het resultaat van een uitvoerige discussie of het wel of niet fair was richting de leden van de commissie die verschillende lastigere en/of controversiele commentaren hadden ingediend om - zonder consensus over het compromis waaraan maanden was gewerkt - die prijsgegeven commentaren niet bij te voegen. Hierbij waren een aantal fundamentale commentaren zoals het verplicht gebruik van ISO datumcodes, het weghalen van ondersteuning voor een niet-Gregoriaanse calender (in overeenstemming met ISO 681), problemen met intellectueel eigendom, etc). Daarbij voelde een deel van de commissie dat gedurende proces men had ingestemd om met inperking van commentaren in te schikken om tot het gewenste compromis te komen. Zonder dat compromis wilde men de ongecensureerde versie van die commentaren zien. De commissie was vervolgens niet in staat om consensus te vinden over het opsturen van alle commentaren. Daarom worden er nu geen commentaren richting ISO gestuurd.

Het resultaat van beide beslissingen (geen stem, geen commentaar) is dat Nederland zich buiten de rest van het beslisproces heeft geplaatst en verder geen rol zal spelen in de verdere behandeling van ISO/JTC1 DIS 29500. Internet Society Nederland deelt de mening van vele standaardenveteranen wereldwijd dat Microsoft Open XML DIS 29500 feitelijk te onvolwassen was voor het ISO proces waarin het zich nu bevind. Het werk in de Nederlandse commissie was erop gericht om bij te dragen aan het technisch verbeteren van Office Open XML om die status wel te rechtvaardigen. Internet Society Netherlands als langst zittend lid van de Nederlandse standardisatiecommissie NEN NC 381034 "Behandeling en uitwisseling van tekst", betreurt de uitkomst, ook omdat zij een grote hoeveelheid tijd en moeite in het DIS 29500 proces heeft gestopt en samen met de rest van de commissie een aantal unieke en techisch relevante commentaren en technische oplossingen heeft ontwikkeld die van belang waren voor de toekomst van OOXML als potentiale internationale standaard. Nu blijft dat goede werk onbenut.

ISOC.nl beveelt aan dat de ISO procedures - en meer specifiek de Fast Track-procedure - significant aangepast wordt om beter met dit soort controversiele standaarden als DIS 29500/Office Open XML om te kunnen gaan. Als dat niet gebeurt, zal dat ten koste gaan van de relevantie van ISO-standaardisatie in de ICT-wereld. Een eis die aan iedere Fast Track procedure gesteld moet worden is dat er ten minste twee interoperabele en onafhankelijke volle implementaties van een ingebrachte standaard zijn alvorens deze geaccepteerd kan worden.

Den Haag, 17 augustus 2007
Michiel Leenaars, NC 381034 commissielid

In een aantal landen zoals de USA, Italie, Zwitserland en Portugal is er veel verhitte discussie geweest over commissievervalsing en manipulatie van stemmen binnen het proces. Er was ook de nodige controverse over een geldprijs die door een private stichting werd uitgeloofd aan een persoon of organisatie die de beste argumenten vond om nationale bodies te bewegen op een bepaalde manier te stemmen. De Nederlandse commissie distanceerde zichzelf volledig van zulke activiteiten en heeft de maatregelen genomen om zulke gedragingen te voorkomen.