Agenda Lidmaatschap
Over het internet Standaarden
Publicaties Beleid
Over ISOC.nl Voor de pers
Internet Society: Het internet voor iedereen
Word lid van ISOC



 

Evaluatie Werkdiner “De Toekomst van de Overheidswerkplek - Concurrentie en innovatie op de desktop” 20 april 2005.

Woensdag 20 april hebben genodigden en sprekers uit de bestuurlijk-politieke hoek, IT leveranciers en open source specialisten zich in een mini-seminar/werkdiner gebogen over de Toekomst van de Overheidsdesktop. De avond was georganiseerd door Internet Society Nederland (ISOC) en DISC (Kennisland & Waag Society) naar aanleiding van de eventuele Microsoft Megadeal en de komst van Michael Robertson, president van Linspire. Aanwezig waren o.a. IT-leveranciers als HP, Novell, Sun, RedHat. Microsoft heeft de uitnodiging niet geaccepteerd. Daarnaast waren er een aantal Vrije & Open Source Software specialisten, zoals Jo Lahaye (MMBase) en Mark Bressers (OSOSS) aanwezig.

In het kort bespreken we hier de stellingen die in de bijeenkomst aan de orde kwamen.

Wat is de ideale ambtenarenwerkplek?

  • Draait op stabiel en gebruiksvriendelijk besturingssysteem
  • Is op alle niveau's goed toegankelijk voor lichamelijk gehandicapten
  • Gebruikt geschikte open standaarden voor belangrijkste toepassingen
  • bevordert best of breed-oplossingen
  • geeft lokale keuzevrijheid
  • beperkt schade in geval van ketenafhankelijkheden
  • Cross-platform interoperabiliteit van met top 3 concurrerende bestandssystemen, tools etc.
  • Hoogwaardige beveiliging en informatieafscherming op systeemniveau
  • Goed beheer op afstand i.v.m. thuiswerkplekken, outsourcing
  • Verschillende Mass deployment tools van concurrerende leveranciers
  • Hoog prijs/prestatieniveau
  • Heterogeniteit is goed (risico spreiden)
  • Eenvoudige integratie met concurrerende producten
  • Naadloze aansluiting met overheidsspecifieke applicaties (level playing field)
  • Voortdurende keuzevrijheid van leveranciers

De meeste aanwezigen onderschreven de "eisen aan de ideale ambtenarendesktop", waaronder Dhr. Johannes van Veen (voorzitter ICT-stuurgroep bij de VNG).

Open Standaarden voor documentenuitwisseling zijn cruciaal om de baas te blijven over je eigen informatie.

De for-profit eigenaar van een defacto standaard (zoals MS Word) zou, wanneer hem dat schikt, de standaard kunnen veranderen, waardoor de toegang tot je eigen informatie geconditioneerd wordt door het hebben van een licentie bij dit bepaalde bedrijf.

Als de Nederlandse overheid Open Standaarden zou eisen voor de systemen die ze gebruikt, wordt interoperabiliteit en gegevensuitwisseling tussen verschillende systemen een realiteit. Eventuele migratie naar een andere kantoorautomatisering wordt veel gemakkelijker en daardoor wordt vendor lock-in voorkomen.

Level playing field

Een ander zeer belangrijk thema, dat de aanwezige IT leveranciers onderschreven, is de creatie van een level playingfield; ofwel: gelijke voorwaarden bij het verkrijgen van overheidsopdrachten. Uit vele voorbeelden komt duidelijk naar voren dat er van een eerlijke markt, waarin betere (innovatievere) en goedkopere produkten een gelijke kans hebben, geen sprake is.

Achterstand Nederland t.o.v. omringende landen

Omringende landen zijn reeds veel verder met de invoering van Open Standaarden, en Vrije & Open Source Software. We noemden een aantal overheden die actief Linux op de desktop aan het invoeren zijn: Muenchen, Wenen, Bergen, het Franse Ministerie van Defensie, Extremadura (Spanje), Brazilië, Singapore, China.

Blijft de vraag waarom de Nederlandse overheidswereld zich hooguit in een aantal plaatsen aan OpenOffice.org waagt, maar een rigoreuze invoering van open standaarden ver weg lijkt. Is het het poldermodel van consensus-zoeken, of is het het ontbreken van een duidelijke strategische visie vanuit de politiek?

Gun Nederlandse IT-specialisten een stuk van de taart

In het jaar 2002 gaf de Europese Unie als geheel netto ca. 40 miljard US$ uit aan software licenties van bedrijven uit de VS (Arjen Kamphuis). In plaats van miljarden aan software licenties aan grote Amerikaanse bedrijven te betalen zouden Europa, en Nederland in het bijzonder, het geld beter in de lokale economie kunnen stoppen door ontwikkelaars en specialisten lokaal in te huren en op die manier de kenniseconomie aan te jagen.

VNG beveelt haar leden toch een Microsoft Desktop aan

Het bleek dat de VNG toch – na alle ophef de afgelopen maanden over een mogelijke Microsoft Megadeal voor de overheid – een korting heeft bedongen en het gebruik van dit platform aanbeveelt aan haar leden. Volgens Johannes van Dam (voorzitter van de ICT-stuurgroep van de VNG) betreft het een raamovereenkomst en gaan de gemeenten zelf de licentie-overeenkomst aan. Gemeenten die Linux op de desktop willen, zullen hiervoor zelf afspraken moeten maken. De VNG blijkt wel een raamovereenkomst met Novell te hebben, maar die is volgens Van Veen ooit gesloten voor Netware-producten. "Het zou goed kunnen dat deze nu ook SuSE Linux afdekt." Volgens Novell dekt de overeenkomst alle producten af en kunnen gemeenten dus zo met een Linux-desktop aan de slag. Andere spelers zoals Sun Microsystems, RedHat en Linspire hebben nog geen overeenkomst of kortingsafspraken.

Helaas is er bij deze Microsoft raamovereenkomst niet naar andere alternatieven gekeken. Zowel financieel, functioneel als qua flexibiliteit zouden de gemeenten erop vooruit gaan als ze Open Standaarden zouden omarmen. Wat betreft de Support en Migratie zijn er nu al velerlei mogelijkheden, zoals de aanwezige IT leveranciers kunnen beamen.

Conclusies

Eens temeer bleek weer hoezeer het onderwerp Open Standaarden en Vrije & Open Source Software niet of nauwelijks op de politieke agenda staat.

Als we in de toekomst competitief willen zijn, moeten we nu met een reorganisatie beginnen van de Overheids IT. Het opnemen van de genoemde eisen aan de “ideale ambtenarenwerkplek” in de aanbestedingsprocedures, het werken met Open Standaarden en het creëren van een level playing field zijn de eerste stappen die we moeten nemen.

Enkele artikelen in de pers over het werkdiner:

http://www.webwereld.nl/nieuws/21321.phtml

http://www.politiek-digitaal.nl/kennis_en_economie/archief200504/

Namens de Internet Society Nederland: http://isoc.nl/floss

DISC (Waag Society & Nederland Kennisland): http://disc.nl