Stuff Michiel Leenaars has written

Ga naar het overzicht  | homepage

Winstgevend geld

IT's Business, RTL5, 13/4/2002

Waar komt geld vandaan? Het wordt gedrukt op papier of geslagen uit metaal. Weliswaar gebeurt dat met steeds modernere productieprocessen, maar de bottom line is dat het ergens fysiek gemaakt wordt. Het ontstaat. Geld maken kost ook geld, en het kan zelfs onrendabel zijn, bijvoorbeeld voor kleine bedragen als de cent. Gelukkig kunnen verliezen op het maken van onrendabel geld dan weer gemakkelijk rechtgebreid worden door het maken van winstgevend geld. De marges mogen niet te groot zijn, want anders is valsemunterij te rendabel.

Waar komt venture capital (of laten we alternerend een van de nederlandstalige alternatieven pakken: durfkapitaal, blufkapitaal of het neutralere lefgeld) dan vandaan? Lefgeld is het bastaardkind van speelgeld en investering. In tegenstelling tot normaal geld is het er al, al is het dan vaak niet in contante vorm maar in de vorm van een aantal cijfers bij de bank. Waar gewoon geld gedrukt of geslagen wordt, is de stemming in de wereld van het lefgeld momenteel bedrukt en verslagen. Wereldwijd worden de wonden gelikt van het vele geld dat loskwam tijdens de dotcompiramide, en dat sindsdien andermans rekeningen siert. Maar toch zijn er nog steeds behoorlijk wat leffinanciers, en aan het hoofd van de investeringsmaatschappijen staan vaak ook nog dezelfde mensen die enkele jaren geleden de geldkraan moedwillig openzetten zonder te weten hoe weinig er naderhand nog op te dweilen zou zijn. Het is de mythe en de diepgegronde waarheid van 'geld maakt geld', de ommezijde van 'geld maken kost geld'.

Maar waarom zou je met durfkapitaal gaan spelen? Het spel dat de durfallen spelen gaat om onder meer ondernemersinzicht en het zakelijk netwerk: het laten zien dat je het investeren beter kunt dan anderen, dat je het niet verleerd bent of tevreden bent met wat je hebt. Iedereen die lefgeld heeft, is financieel zo welvarend (of zou dat verstandigerwijs moeten zijn) dat hij of zij het ook zou redden zonder de geinvesteerde fondsen. Je moet het kunnen kwijtraken om meer terug te kunnen krijgen. Dat is ook noodzakelijk, want de spelregels zijn vrij simpel: weinig kans op veel geld. Durfkapitaal is bij uitstek van toepassing als een markt explodeert, en er dus snelle groei in omzet en marktaandeel te bereiken zijn.

Voor een jonge onderneming heeft het wel wat van een bokswedstrijd: applaus als je binnenkomt, veel tumult en show eromheen, en dan ineens een paar harde klappen incasseren. De standaardprocedure is om de startup in de eerste ronde net niet knockout te laten gaan, en je vervolgens tegen een bijna net te hoge prijs uit te laten kopen. Afhankelijk van het succes of uitblijven hiervan kan eventueel een tweede of derde ronde ingegaan worden, maar de strategie blijft dezelfde. De inhoudelijke begeleiding stelt vaak weinig voor, de overhead is gigantisch (plannen maken, presenteren, herschrijven, opnieuw presenteren, bijstellen, persmappen maken, etc.). Maar een leffinancier kan heel soms ineens via een of ander oudemannennetwerk tevoorschijn komen met de launching customer, of op een andere manier deuren openen die normaliter gesloten zouden blijven. En er is natuurlijk in veel gevallen even beter brood op de plank dan zonder geldschieter.

Het gaat bij dit alles zelden om de onderneming of haar producten, het spelgeld heeft een eigen wil en stelt eigen eisen. En meestal moeten investering en ondernemers worden afgeschreven, en wordt het lefgeld dus omgezet in lesgeld. Wat dat betreft zou je kunnen stellen dat er de afgelopen jaren meer geleerd is dan andere!