Stuff Michiel Leenaars has written

Ga naar het overzicht  | homepage

Betalen via internet

IT's Business, RTL5, 20/4/2003

Je ziet de laatste jaren een interessant fenomeen optreden, waar economen nog wat van kunnen leren. Iets wat om wat voor reden dan ook gratis is (terwijl wel duidelijk is dat het aardig wat kost) wordt geleidelijk vervangen door iets wat betaald moet worden door de eindgebruiker - en die transitie wordt op vrijwillige basis gemaakt door de eindgebruiker. En dat terwijl bovendien duidelijk is dat de nieuwe oplossing ook nog eens een stuk goedkoper is dan wat voorheen beschikbaar was.

Ik heb het natuurlijk over betalen via internet. Je kunt gratis enveloppen met gratis overschrijfkaarten gratis opsturen, zodat het je geen cent hoeft te kosten om een cent over te maken - en voor degenen die zich zorgen maken over de kosten van de inkt kun je op het postkantoor nog gratis een pen gebruiken ook. Met betalen via internet betaal je in alle gevallen zelf je toegang tot het internet (geen een bank heeft een 0800-nummer voor gratis inbellen voor haar klanten), bij veel banken entreekosten en in het geval van bijvoorbeeld de Postbank ook nog eens een vast maandelijks bedrag. We kunnen een aardige inschatting maken van wat het kost om enveloppen en overschrijfkaarten te drukken, portokosten te betalen en overschrijvingen in te voeren en te verwerken. Met betalen via internet zorgt de gebruiker rechtstreeks voor de meest efficiënte en goedkoopste aanlevering van gegevens. En hij betaalt er voor nog voor.

Nederlanders staan erom bekend dat ze in vergelijking met andere culturen redelijk zuinig zijn. Als iets gratis kan, dan zal men zich in bochten wringen om het op die manier te doen. Hoeveel mensen in de grensstreken rijden een paar keer per week naar België om te tanken, en nemen dan jerrycans benzine extra mee om nog meer geld te besparen? Je kunt mensen boeken vol met waardeloze zegeltjes laten plakken om ze na een half jaar zinloze arbeid een triest pak sinaasappelsap cadeau te doen. Dat lijkt een soort ingebakken volksaard te zijn. Waarom steeds meer Nederlanders er dan toch voor kiezen om een gratis dienst vrijwillig te vervangen door een betaalde? Dat is moeilijk te verklaren. Het zou nieuwsgierigheid naar het onbekende en geavanceerde kunnen zijn. Of misschien een gepercipieerd gebruiksmak. Want ik vraag me af of je sneller een overschrijving of automatische machtiging hebt doorgegeven via een computer (eventueel inbellen, inloggen met de authenticatiecode, door de menu's heen bewegen, gegevens invoeren, bevestigen, eventueel uitloggen) dan via de aloude geschreven variant. Het archiveren is natuurlijk wel een stuk gemakkelijker voor de klant, maar dat zou in principe niet af hoeven hangen van hoe hij de gegevens aanlevert: de bank moet uiteindelijk toch alles digitaal maken, en kan het dan ook aan de klant aanleveren.

Volgens mij valt het onder dezelfde categorie als mensen die de lege flessen en glazen potjes die ze weggooien in de glasbak met perfect schoon drinkwater nog even lekker schoon gaan staan maken voor ze weg te gooien. Je hebt het idee dat je er iemand mee blijmaakt. De vrijwillige overgang naar telebankieren is een demonstratie dat mensen uit solidariteit met een leverancier van diensten bereid zijn om kosten te maken en arbeid te leveren. En dat geeft hoop in deze moeilijke tijden.