Stuff Michiel Leenaars has written

Ga naar het overzicht  | homepage

Telekakofonie

Webwereld, 13 maart 2009

Telefoneren is allang digitaal en het netwerk bij de telecombedrijven ook. Bits in een modern netwerk zijn oneindig veel flexibeler dan het aloude koperdraad van het telefoniestelsel, dus waarom doen we dan net alsof we nog in de negentiende eeuw leven en aan een enkel handmatig geschakeld elektrisch pad tussen twee eindpunten vast zitten? SMS-jes of MMS-jes heb ik altijd een soort Swarovski-variant van email gevonden - te klein, te duur per getransporteerd karakter en volledig kunstmatig begrensd (iets dat ongetwijfeld met het achterliggende businessmodel te maken heeft).

Ik kan er volop van genieten als men iets bedenkt om bestaande technologieen uit dergelijke hokjes te bevrijden. En de laatste tijd is er veel leuks. Zo vond ik het erg grappig dat de ene feature van het telefonienetwerk (anoniem bellen door nummeridentificatie uit te zetten) door het andere (inkomende gesprekken kunnen routeren naar betaalnummers) om zeep kan worden geholpen - en al helemaal leuk dat valse nummeridentificatie vervolgens het enige middel is om je daartegen te beschermen.

Ik ben ook zeer gecharmeerd van diensten als die van Mebeam, die gebruikers van diensten als Skype, ICQ en Jabber uit hun netwerken 'kaapt' om (via een website) meerpersoonsvideoconferentie mogelijk te maken. Natuurlijk is het een hack, maar wel een razendknap uitgevoerde hack. Ook een dienst als Skydeck is machtig interessant, omdat het je verkeersgegevens, berichten en voicemails redt uit de handen van je telecomprovider die het al die tijd alleen maar als nutteloze billinginformatie en kostenpost zag.

Deze week meldde ook Google zich (na lang wachten) aan met haar eigen versie van een telecomdienst die ze anderhalf jaar geleden kocht. Google Voice doet op een zeer aantrekkelijke manier - en zonder dat je moeilijke dingen hoeft te doen - wat we in de internetwereld al een tijdje kunnen: telefoongesprekken bevrijden van de achterhaalde dictatuur van het dubbele draadje. Die dictatuur bestaat natuurlijk ook nog binnen bijvoorbeeld Skype, of de diensten achter de gratis nummers van onze XoiP - je kunt wel doorschakelen, maar dat is ook echt doorschakelen.

Google doet het anders: ze bieden een dienst over al je bestaande telecomcontracten heen. Je krijgt een (gratis) nieuw telefoonnummer, en ieder binnenkomend gesprek wordt parallel aangeboden op alle telefoonlijnen die je er maar op wilt hebben: vaste lijnen (inclusief alles wat er op lijkt zoals XoiP en Skype), mobiel en reguliere internettelefonie. One number to ring them all. Denk daar een grote variatie aan gerinkel en ringtones bij en het wordt een mooie kakofonie.

De operators van het netwerk zijn ondertussen hun tijdelijke monopolie op jouw bereikbaarheid kwijt: je maakt gebruik van een door jou vrij samen te stellen set losse netwerkelementen die door Google aan elkaar worden geregen. Feitelijk belt je gesprekspartner helemaal niet met jou, maar met hen; en zij spelen het gesprek aan jou door via het door jou gewenste kanaal.

Dat geeft allerlei grappige mogelijkheden. Als je thuis zit en je plotseling weg moet, kun je een lopend gesprek zonder te verbreken overzetten naar je mobiel (en als het gesprek lang duurt weer terug naar de vaste lijn op kantoor). Ook leuk: de gehoopte terugkeer van de oude 'meeluisteren-met-het-analoge-antwoordapparaat'-functionaliteit. Je neemt wel je telefoon op maar laat het antwoordapparaat zijn ding doen.

Je hoort live wat er wordt ingesproken en kunt (als uitgelachten bent of weet wat men van je wil) het gesprek alsnog nemen. Je kunt ook de voicemail gewoon in laten spreken en dan vervolgens een opname of transcriptie van de tekst ontvangen via mail of sms - en leuke bloopers kun je meteen doorsturen naar je hele adresboek. Leuk om te weten als je weer eens stotterend en hakkelend een voicemail afbreekt om hem opnieuw in te spreken.

Diensten zoals Google Voice, Skype en Skydeck zijn zinnig en goed doordacht, maar vragen er ook weer op hun beurt naar om verder uitgebouwd te worden. Google Voice combineert bijvoorbeeld een aantal onderliggende diensten onder een nieuw telefoonnumer, maar via ENUM kun je die dienst op zijn beurt weer koppelen achter je bestaande telefoonnummer - Google heeft alleen nog geen plannen aangekondigd om met Voice hun thuisland te verlaten, maar dat komt nog wel.

Aan de achterkant verbindt Google je door naar datzelfde nummer, en al je ander vaste en mobiele telefoonlijntjes. Zo is het cirkeltje rond, en blijven de telefoons rinkelen. Zelf blijf je zo ten allen tijde controle houden over je bereikbaarheid (want dankzij nummerportabiliteit kunnen wij op ieder moment naar iedere telecomleverancier migreren).

Het is natuurlijk geen nette oplossing. Bovendien mis je een hele hoop functionaliteit die we inmiddels toch wel redelijk normaal vinden, zoals videoconferencing, chat en real time text. Ik vind bovendien het idee oncomfortabel dat al mijn gesprekken stuk voor stuk worden gerouteerd langs een partij die automatisch spraak naar tekst kan omzetten, zeker als het betreffende bedrijf verondersteld mag worden dat ook nog eens op te slaan en doorzoekbaar te maken. Wat mijn gesprekspartners er van zouden vinden als ik hen in een dergelijk systeem lok, is ook nog maar de vraag - je rekent er niet op dat een voicemail op het web rond gaat zwerven, maar dat gaat onvermijdelijk wel gebeuren.

Uiteindelijk gaat het om innovatiekansen. De toekomst is volgens mij dat we dit soort zaken zelf in elkaar gaan steken met robuuste en schaalbare internetstandaarden zoals ENUM en SIP. Als je mij op kantoor belt gaat mijn telefoon op drie verschillende SIP-toestellen in het land af, en ook op mijn laptop trouwens. En als je mijn mobiel belt (met een ENUM-enabled apparaat) gebeurt precies hetzelfde. Het is dus geen abstracte toekomstmuziek.

Maar ENUM en SIP kunnen nog veel meer - evenveel als wijzelf maar kunnen bedenken in intermenselijke communicatie op afstand, om precies te zijn. Dat is de kracht van open standaarden en van innovatiekansen die je zonder jailbreaking kunt benutten. Kleine, losse innovaties mogelijk maken en de mogelijkheid bieden om die allemaal op transparante wijzen naar wens te koppelen.Daar kan geen individuele toepassing tegenop. Kom maar op met die SIP en ENUM-ideeën.